وقتی نمی شود با ریال خارج رفت

امید کریمی: اوضاع دفاتر مسافرتی و تورهای گردشگری این روزها چندان خوب نیست. خودشان از مرگ زودهنگام می گویند و درخواب رویای همین تابستان گذشته را می بینند. تورهایی که از مسافران خارجی ارتزاق می کردند. آنها که در چند سال گذشته هیچ امیدی به تورهای گردشگری داخلی نداشتند و عمدتا برای جور بودن جنس و حفظ مجوز تورگردانی خارجی فقط تورهای داخلی را هم در بسته های تبلیغی شان قرار می دادند، این روزها، امیدی به تورهای خارجی هم ندارند: "همه پروازها جا می دهد، داخلی و خارجی، کجا می خواهید؟"

این جمله ای است که پس از تماس با عمده دفاتر خدمات مسافرتی به گوش می رسد؛ از پرواز مشهد و کیش تا دبی و ترکیه. شرق دور هم هست. همه جا در اسرع وقت، برای همین اخر هفته. برای دو روز بعد. اختیار انتخاب زمان مسافرت کاملا وجود دارد. اما کسی نمی رود.

مسوول یکی از دفاتر مسافرت های هوایی می گوید: "در دو هفته گذشته، عمده تماس هایی که غیر از مشتریان ثابت خودمان بودند، بلیت می خواستند برای ارز، تا می گویند استانبول، می گوییم برای ارز می خواهید؟ کمتر از یم سوم تماس های ما به مسافرت ختم می شود. بقیه بلیت می خواهند برای گرفتن ارز دولتی."

اما نکته اینجاست که دیگر نمی شود بلیت را پس داد. پیش از این، مسافران می توانستند روی بلیت پرواز های خارجی، ارز با قیمت دولتی بگیرند، اما اکنون شرکت های مسافرتی، بدل به یکی از ابزارهای نظارتی دولت شده اند: "به ما گفته اند بلیت را در صورتی می توانیم پس بگیریم که در گذرنامه افراد، مهر گرفتن ارز وحود نداشته باشد. در غیر این صورت نمی توانیم بلیت را پس بگیریم. حتی مردم می گویند به شما چه ربطی دارد که ما ارز گرفتیم یا نه."

البته هنوز هم پیدا می شوند شرکت هایی که سفر ترکیه را به 60 دلار می فروشند و سهیمه ارزی مسافران را طلب می کنند. جالب اینکه بانک مرکزی برای مقابله با این کار، چند روز پیش دوباره میزان ارز مسافرتی را از 2هزار دلار به هزار دلار کاهش داد.

با تمام این اوصاف اوضاع شرکت های مسافری خوب نیست. اگر سال گذشته بساط تورهای گردشگری قسطی، زیاد پهن نشده بود، اما اکنون بسیاری از آژانس ها، از دم قسط، مردم را به آن سوی مرزها می برند.

همین تورگردان دراین باره می گوید: "افتضاح است، آنهایی که از قبل چارتر کرده اند، مجبورند به هر روش شده صندلی و هتل بفروشند. همیشه 2ماه قبل از عید مراجعات ما وحشتناک بود. شلوغترین زمان کاری بود؛ اما اکنون از ماه رمضان خلوت تر است. همین روزهاست که یکی یکی تعطیل کنند بروند.  اگر ماجرای رفتن شرکت های هواپیمایی خارجی هم ادامه داشته باشد، باید تعطیل کرد و رفت."
 

سفرهایی که دلاری شد

اما نوسانات ارز، فقط بر سفر رفتن و نرفتن مردم تاثیر ندارد، بلکه ضررهای ناگهانی برای تورها دارد. انها به دلار و ارزهای مختلف با هتل ها و مراکز گردشگری کشورهای خارجی کار می کنند و به دلیل نابسامانی بازار ارز، اکنون مجبور شده اند هزینه سفر را به دلار، درهم و یورو از مسافران بگیرند.

دیروز، مصطفی شفیعی شکیب از اعضای انجمن صنفی دفاتر خدمات مسافرتی ایران و جامعه تورگردانان در این باره به خبرگزارش میراث فرهنگی گفت: "اگر از دفاتری که پرواز چارتر کرده یا بلیت می‌فروشند یا آنها که تور عرضه می‌کنند،‌ بپرسید،‌ وضعیت را کاملاً در می‌یابید. به عنوان نمونه در هفته اخیر می‌بایست برای یک خانواده 5 نفره که قصد سفر به ترکیه داشتند، مبلغی بابت هتل فرستاده شود. از آنجا که ناچار به انتقال از طریق صرافی هستیم،‌ صراف با احتساب کارمزد هر یورو را 1990 اعلام کرد. از زمان مکالمه تا رسیدن تحصیل‌دار به صرافی بیش از 10 دقیقه طول نکشید و صراف گفت در این فاصله تغییر کرده است. تا اعلام به مسافر و موافقت بر سر قیمت پیشین، قیمت 2120 تومان اعلام شد. به این ترتیب در کمتر از یک ساعت هزینه سفر یک خانواده 5 نفره شاهد 400هزار تومان اختلاف بود. ابتدا تصور می‌کردند آژانس بازی درمی‌آورد،‌ تلفن صرافی را دادیم تا تماس بگیرند و دریافتند که اوضاع چگونه است. این شرایط تأثیر منفی زیادی گذاشته است."

همین شرایط باعث شده است تورها اکنون از قیمت های خود را به دلار، درهم و یورو اعلام کنند. مسوول یکی از شرکت های مسافرت هوایی دراین باره به خبرآلاین می گوید: "برای عید قیمت هیچ توری در نیامده است، غیر از ترکیه، هرچند قیمت های ترکیه هم روی هواست. اما هر رزروی که برای عید داشته باشیم، به دلار می گیریم. حتی پکیج های فعلی هم دلاری است."

به گفته او برای سفر ترکیه باید از 869 دلار هزینه کرد به بالا: "همه پکیج های دوبی به درهم می گیرند، اروپایی ها به یورو، بقیه هم به دلار. چون اگر مابه ازای ریالی بگیرند، ضرر می کنند. چندتا از این شرکت هایی که کار رزرو هتل انجام می دهند، برای دبی ضرر کردند، امروز مسافر گرفته است با درهم 400 تومان فردا با 460 تومان حواله کرده است. دلار هم که ساعتی بالا و پایین می شود."

اما در این میان فقط مقاصد گردشگری که پرواز های ایرانی دارند، کمنر گران شده است؛ به عنوان مثال تایلند: "بلیت پروازهای ایرانی تایلند 750 هزار تومان است. پول هتل هم به دلار بقیه و قیمت روز محاسبه می شود. حداقل 140 دلار."

140 دلار از دوماه پیش تاکنون حدود 50 هزار تومان گران تر شده است: "یک ماه پیش، هزینه سفر به دبی، اقامات در یک هتل سه ستاره و با پروازهای درجه دو ایرانی، 420 هزار تومان بود، اکنون همان شرایط، 540 هزار تومان است. پارسال 330 هزار تومان بود."